Długo się zastanawiałam, o jakim daniu jeszcze nie napisałam, w końcu doszłam do wniosku, że jest jedno, bardzo proste a jednocześnie wykwintne i pyszne.  W polskiej kuchni istnieje od lat, jest zdrowe i proste w przygotowaniu.  Są to oczywiście bliny. Bliny gryczane.

bliny gryczane

Pewnie niektórzy z was powiedzą, zaraz, zaraz bliny gryczane, polskie? Przecież bliny gryczane są daniem pochodzącym z Litwy.  No, nie do końca tak jest. Owszem bliny były bardzo popularne na Litwie, jednak „gryka jak śnieg biała” trafiła na Litwę z Rosji.  Wilno zaś było przez setki lat związane z Polską i stąd już niedaleko do zawłaszczenia blinów. Któż nie słyszał o blinach gryczanych, smacznych i smakowitych, odświętnych, pańskich. We dworach bliny podawano z kawiorem, kogo nie było stać na ten przysmak zadowalał się pamoczką.

A cóż to takiego jest pamoczka? Babcia mojego Ślubnego, czyli Babcia Bronia słynęła z przygotowywania pysznych blinów oraz pamoczki. Co prawda rodzinne opowieści mówią o kawiorze a także o różnych pastach śledziowych, jednak często wspominano również „ pamoczkę”, trudną do określenia, w sposobie przygotowywania podobną do sosu. Przepis na „pamoczkę” możemy znaleźć w różnych książkach kucharskich litewskich i białoruskich. Nie wiem, czy „pamoczka” była przyrządzana tak samo w całej Wileńszczyźnie. Wydaje mi się, że przygotowanie jej związane było z poszczególnymi regionami, a także zależało od tradycji rodzinnej.

Nasz domowy przepis jest bardzo stary. To Babcia Bronia przekazała go swojej córce Marii.  Długie lata minęły zanim Marcysia zapisała ten rodzinny skarb i obdarowała mnie. W ten sposób tradycja rodzinna znanej potrawy wileńskiej trwa od kilku pokoleń.Zapraszam na bliny z „pamoczką”, lub w wersji bogatej i „pańskiej” z kawiorem, który obecnie dostępny jest w sklepach.

Bliny gryczane Babci Broni

bliny gryczane receptura Babci Broni

Składniki: kwarta mąki, – czyli 1000g maki gryczanej, 4 całe jaja, 4 łyżki piwa, 2 łyżki oliwy, 2 kwaśne śmietany, do pieczenia blinów potrzebne będą dwie patelenki

Wykonanie: mąkę gryczaną wysypujemy do misy, 4 całe jajka rozkłócić z 4 łyżkami piwa oraz oliwą, wszystko wlewamy do mąki i powolutku mieszamy, do tego wlewamy kwaśną śmietanę i dalej mieszamy, do momentu aż ciasto będzie stanowiło jednolitą luźną gładką masę.

Patelnię każdorazowo smarujemy masłem, lejemy ciasto jak na naleśniki, pieczemy a gdy są już rumiane odwracamy na druga stronę, upieczone układamy w stosiki.

„Pamoczka”

To rodzaj sosu, który robimy smażąc boczek lub słoninkę, do tego kroimy jedną dużą cebulę pokrojoną w cienkie plasterki, gdy skwarki są brązowe, wlewamy kwaśna śmietanę i jeszcze chwilę smażymy.

Innym sposobem na przygotowanie „ pamoczki „ jest mielony ser, świeży i wilgotny.   Pyszny biały wiejski ser kupuję na targu.  Tego sera oczywiście nie mielimy, gdyż jest pulchny i wystarczy go dokładnie rozgnieść widelcem. Dodajemy do niego zsiadłego mleka, i śmietanę w proporcji 1:1. „Pamoczka” musi mieć konsystencję gęstego sosu.  Doprawiamy do smaku solą i pieprzem lub cukrem, wtedy sos jest słodki.

Oczywiście znanych jest wiele rodzajów „pamoczek” wszystko zależy od tego, czy jest ona przygotowana z mięsem czy też z wątróbką.  U nas klasyczna „pamoczka” wykonana była z boczku.

Oczywiście bliny przygotowywano również z mąki pszennej, jednak ja preferuję smak mąki gryczanej, gdyż właśnie one przypominają miłe sercu czasy minione.W moich notatkach znalazłam również inny przepis na bliny gryczane pochodzący ze wsi Szypliszki, który dostałam od jednej z mieszkanek tejże wsi, u której przez wiele lat z rzędu zamawiałam pyszne sękacze. Spędziłam kilka wspaniałych godzin patrząc na kręcenie i polewanie sękacza, rozmawiałyśmy o dawnej kuchni o różnych przepisach kulinarnych i wtedy padło pytanie: czy mam przepis na bliny gryczane. Odpowiedziałam zgodnie z prawdą, że mamy taki rodzinny przepis, według którego najczęściej Ślubny przygotowuje bliny.  I wtedy pani Stanisława przyniosła stareńki  zeszyt  ze stareńkimi  przepisami. Pozwoliła mi obejrzeć to cudo, a nawet zapisać i w ten sposób stałam się właścicielką kolejnego rodzinnego przepisu na bliny gryczane.

Dzielę się z wami tymi przepisami, gdyż nic tak nie smakuje jak tradycyjne potrawy przygotowane według dawnych receptur.

Bliny gryczane pani Stanisławy ze wsi Szypliszki położonej na Pojezierzu Wschodnio Suwalskim, województwa podlaskiego

bliny gryczane

Składniki: szklanka mąki pszennej, szklanka maki gryczanej, 2 jajka, łyżeczka soli, letnie mleko,

Na rozczyn: 3 dkg drożdży, szklanka mleka, łyżeczka cukru, łyżka oleju, 4 kopiaste łyżki mąki pszennej

W pierwszej kolejności przygotowujemy rozczyn wsypując do ciepłego mleka 4 kopiaste łyżki mąki, drożdże, cukier, mieszamy i odstawiamy w ciepłe miejsce. Gdy rozczyn dwukrotnie zwiększy objętość dodajemy łyżkę oleju, żółtka (białka odkładamy do miseczki) sól i mąkę.  Masę mieszamy a gdy jest za gęsta dodajemy ciepłego mleka, tak, aby ciasto miało konsystencję nieco gęstszą od ciasta naleśnikowego. Całość odstawiamy do wyrośnięcia. Z białek ubijamy pianę i dodajemy do ciasta, mieszamy bardzo delikatnie.  Bliny pieczemy na dwóch patelenkach smarowanych słoninką ( ja nabijam słoninkę na widelec i przecieram nią obydwie patelenki).  Pamiętajmy patelnie muszą być silnie rozgrzane.  Usmażone bliny, ułożone w stosiki trzymamy w piekarniku do końca pieczenia blinów.

Bliny podajemy z kwaśną śmietaną lub pastą śledziową. Już dziś zapraszam do następnego wpisu, w którym podam przepisy na pastę śledziową do blinów gryczanych, a także inne ciekawe przepisy na bliny tym razem pochodzące z Francji a ściślej z Bretagne.

Zapraszam serdecznie a tymczasem życzę smacznego!

Kuchnia bez pszenicy
150 przepisów, które pomogą pozbyć się pszennego brzucha i wyzdrowieć

Już wiecie z poprzedniego postu, że pszenica nie jest wcale „zdrowym, pełnym ziarnem”, za jakie przez lata była uważana. Mogłabym napisać, że nawet nie zasługuje na zaufanie, tak jak wierny małżonek, który okazuje się kobieciarzem i poligamistą.

Przez lata pszenica przedstawiana była, jako symbol zdrowia, w rzeczywistości zaś jest jedną z głównych przyczyn światowej epidemii otyłości oraz niezliczonej ilości problemów zdrowotnych, takich jak: celiakia, schorzenia jelitowe, (wrzodziejące zapalenie jelita grubego), zespół metaboliczny cukrzycy typu 2, wysoki cholesterol, choroby skóry ( np. łuszczyca, afty, łysienie) czy też choroby stawów w tym choroby stawów biodrowych i kolanowych. W tym momencie powiecie mi, że teraz wraz z rozwojem medycyny ludzie mogą pozwolić sobie na wymianę jednego lub obu stawów biodrowych, lub kolanowych, jednak dla mnie patrzącą na problem z dystansu i wcale nie, jako lekarza ilość wykonywanych operacji w Polsce i na świecie jest zatrważająca. Kto pięćdziesiąt lat temu słyszał o wymianie stawów biodrowych, kolanowych, pytam się, kto?  Czy jesteśmy bardziej podatni na choroby stawów, osteopatię, czy też przyczyną pszenicznego brzucha, męskich cycków, oraz wielu chorób poczynając od mózgu a kończąc na odbycie, trzustce i stawach, jest pszenica zmodyfikowana genetycznie bez należytego udokumentowania medycznego. Jakie skutki czynią w odżywianiu zwierząt i ludzi poprzestawiane w dowolny sposób geny?  Piszę o pszenicy modyfikowanej a nie tej, która jeszcze w roku 1945 rosła na naszych polach. Pamiętacie pszenicę dorodną, wysoką o dużych kłosach, która pod podmuchem wiatru łagodnie falowała.  Takiej pszenicy nie zobaczycie dzisiaj nawet na naszych polach. Nasza zmodyfikowana pszenica jest niska, sztywna, z dużym kłosem? Dlaczego? Inżynierom genetycznym chodziło o to, aby nie wykładała się pod wpływem wiatru i deszczu oraz aby zbiory były kilkunastokrotnie wyższe od dotychczasowych. Oczywiście kosztami takiej zabawy nikt się nie przejmował. Czytając dr Davisa cytuję: „… pełnoziarnisty chleb( indeks glikemiczny 72) podwyższa bardziej poziom cukru we krwi aniżeli zwyczajny cukier (indeks glikemiczny 59)…”

Dieta bez pszenicy William Davis

Przypomnę, co to jest indeks glikemiczny: glukoza najbardziej podwyższa poziom cukru we krwi, dlatego jej indeks glikemiczny ustalono na 100. Poziom, do jakiego produkt żywnościowy podnosi poziom cukru we krwi wyznacza jego indeks glikemiczny.

Dr Davis ustalając strategię mającą pomóc otyłym pacjentom starał się skutecznie ograniczyć poziom cukru we krwi. Uznał, że najszybszym i najprostszym sposobem będzie wyeliminowanie produktów podnoszących ten poziom , czyli PSZENICY a nie cukru.

Przygotował stosowne ulotki opisujące, w jaki sposób należy się odżywiać, eliminując pszenicę i jej pochodne, czyli używać produktów o niskim indeksie glikemicznym.

Pacjenci doktora Davisa po trzech miesiącach wracali do niego szczuplejsi o kilkanaście kilogramów, jednak nie to wprawiło doktora w osłupienie. Pacjenci w wywiadach: … mówili o ustąpieniu objawów refluksu, cyklicznych skurczów i biegunki związanej z zespołem  drażliwego jelita. Mieli więcej energii, poprawiała się ich koncentracja i lepiej sypiali. Ich bóle reumatyczne złagodniały, lub w ogóle ustąpiły, co pozwoliło im zrezygnować z leków przeciw bólowych…. Szczuplejsi. Pełni energii. Z pewnością te wyniki były wystarczającym powodem do tego, żeby odmawiać sobie pszenicy…” Przekonanie o fatalnym działaniu spożywania pszenicy nastąpiło w chwili, gdy pacjenci przyznawali się do tego, że rezygnowali z jedzenia pszenicy, ale później okazjonalnie pozwalali sobie na jej spożywanie w postaci ciasteczek, kanapki, czy precelków. Już po kilku minutach wielu z nich dostawało biegunki, bądź doznawało obrzęku stawów, zadyszki, pojawiał się refluks. Wiem, o czym napisałam, ponieważ dwa z tych symptomów pojawiały się i u mnie.

sałatka z kaszy gryczanej

O tym jak pszenica zawładnęła naszą dietą możecie przekonać się sami patrząc w supermarketach na stoiska: z pieczywem, płatkami śniadaniowymi, bądź przekąskami, chipsami, ciasteczkami, ciastkami, ciastami, makaronami ( nie wymieniam wszystkich gdyż ta specyfikacja zajęłaby kilka linijek wpisu), a i jeszcze mrożonki, różne dania na patelnię zawierające makarony, klopsy warzywa itp. Pszenica zawładnęła nami i zrobiła światową karierę nie tylko w dietetyce, ale też finansową.

Wiele tysięcy lat temu ludzie prowadzili koczownicze życie, swoją dietę łowiecko-zbieraczą uzupełniali miejscowymi roślinami. Zbierali samopszę, przodka naszej pszenicy, która rosła dziko na równinach. Dietę mięsną z upolowanych gazel, dzików, ptactwa koziorożców uzupełniali owocami i ziarnami zbóż.

Współczesna modyfikowana pszenica nacechowana na większą wydajność, niższe koszty uprawy, masowe wytwarzanie towaru o jednolitych parametrach, pomija zupełnie sprawę nas i ludzkiego zdrowia.

Dlatego chleb pieczony przez moją babcię, ciasto drożdżowe pieczone 50 lat temu przez moją ciotkę nie czyniło żadnego spustoszenia w moim żołądku. Dzisiaj po zjedzeniu tych produktów, zdawałoby się „takich samych jak tamte” pojawiający się refluks, wzdęcia, otępienie, ospałość każą mi zastanowić się nad tym, jaka pszenicę spożywamy? Wygląda podobne, podobnie smakuje, ale przecież muszą być jakieś różnice, które powodują reakcję immunologiczną na białko zawarte w pszenicy.  Nie jestem naukowcem i nie mam ochoty zagłębiać się w szczegółowe analizy i skład oraz różnice biochemiczne obecnej i ówczesnej „PSZENICY”. Pozostawiam to naukowcom, lekarzom i innym uczonym.  Pisząc o tym chciałam tylko zachęcić, do lektury książek dr Davisa „Dieta bez pszenicy” i „Kuchnia bez pszenicy” gdzie znajdują się przykładowe przepisy kulinarne, przygotowane dla amerykańskich czytelników.

mąką gryczana, mąka kokosowa, mąka z siemienia lnianego, siemię lniane mielone, ciecierzyca, quinoa komosa ryżowa

Ja na bazie tamtych przepisów przygotowałam kilka moich, w których zamiast pszenicy używam quinoę-komosę ryżową – pochodzącą z Ameryki Południowej, uprawianą tam od około pięciu tysięcy lat, stanowiącą podstawowy pokarm Inków. Używam też kaszę gryczaną, kaszę jaglaną, mąkę gryczaną, mąkę z siemienia lnianego, mąkę kokosową, siemię lniane mielone. Oprócz tych produktów w naszym sposobie odżywiania znalazły poczesne miejsce: ciecierzyca, soczewica czerwona, soczewica czarna, soczewica zielona. Ponadto poszukuję produktów bez glutenu a każdy produkt, który zwraca moją uwagę jest dokładnie przeczytany. Ponieważ wszelkie informacje pisane są drobnymi literami do sklepów zabieram lupę. Śmieszne, prawda? No, ale trudno czytać literki, które nie są pisane nawet petitem, tylko czcionką tak drobniutką, że żadne oko sokoła ich nie odczyta. Przepisy kulinarne są moimi wymysłami testowanymi na ślubnym. Jeżeli on je zaakceptuje danie wchodzi do jadłospisu. Na początek podam wam dwa przepisy: pierwszy to kasza gryczana, jako sałatka na ciepło, drugi to soczewica w trzech kolorach w sosie warzywnym. Dania mogą być serwowane na ciepło i na zimno, szczególnie w ciepłe dni. Możemy je przygotować w większych ilościach i zabierać ze sobą w pomniku do pracy.

Sałatka z kaszy gryczanej

Składniki:

sałatka z kaszą gryczaną

2 torebki kaszy gryczanej, lub 200 g kaszy gryczanej prażona albo nie, w zależności od tego, co kto lubi, pół ogórka świeżego, 8 sztuk pomidorków cherry, pół cebuli czerwonej lub białej cukrowej, może być też pół pęczka cebuli dymki, lub trybulki, kilkanaście sztuk oliwek czarnych lub zielonych, (czyli kto co lubi), trochę sałaty rukoli lub roszponki, paprykę czerwona lub żółtą, trzy łyżki oliwy z pierwszego tłoczenia, sok z cytryny lub limonki

Wykonanie: kaszę gryczaną gotujemy w dużej ilości wody wg przepisu na pudełku. W tym samym czasie obieramy pół ogórka, kroimy w paski a następnie w kostkę, dodajemy przekrojone na pół pomidorki cherry, pokrojoną dość grubo cebulę czerwona lub białą, albo dymkę, możemy dodać trochę pokrojonej sałaty rukoli, lub roszponki, pokrojoną paprykę w kostkę. Odcedzamy ugotowaną kaszę i wsypujemy do przygotowanych warzyw, dodajemy oliwę, sok z cytryny lub limonki, sól i pieprz, mieszamy i sałatka gotowa. Voila! Smacznego!

Kolejne przepisy w następnych postach, gdyż ten jest stanowczo za długi

Podaję dodatkowo link do strony „Bea w kuchni”, która napisała bardzo ciekawy post dotyczący komosy ryżowej czyli quinoa, która znana jest jako ziarno lub proso boliwijskie białe, czerwone i czarne a jej delikatniejsza odmiana to kaniwa czyli baby quinoa

http://www.beawkuchni.com/2013/03/quinoa-komosa-ryzowa.html

Wasza Jadwiga

Wpis przygotowany na podstawie książek : autor dr William Davis  „Dieta bez pszenicy” i :Kuchnia bez pszenicy-150 przepisów, które pomogą pozbyć się pszennego brzuch i wyzdrowieć”  Wydawnictwo „Bukowy Las” Sp. z o.o  2013

Przepis kulinarny autorki