Dzisiaj Wielkanoc, wielkie święto katolickie. Pozwólcie zatem Drodzy Czytelnicy, że ten wpis będzie związany tematycznie z Wyspą Wielkanocną. Szukając informacji na ten temat w Wikipedii, znalazłam następującą historię:
Wyspa Wielkanocna, Rapa Nui w języku polinezyjskim lub w języku angielskim Easter Island, to wyspa na południowym Oceanie Spokojnym w centralnej części Wzniesienia Wschodniopacyficznego. 3791 mieszkańców –70% stanowią Polinezyjczycy, jedyna miejscowość to Hanga Roa. Należy do Chile, wchodzi w skład regionu Valparaiso. Znajduje się w odległości 2078 km od najbliższej zamieszkanej wyspy – Pitcairn i 3600 km od brzegów Chile i jest najbardziej oddaloną od wysp i lądów zamieszkaną wyspą na świecie. Znana jest przede wszystkim ze znajdujących się na niej wielkich kamiennych posągów przedstawiających głowy – Moai. Teoria rozpropagowana przez Thora Heyerdahla mówi, że część późniejszych mieszkańców wyspy, zwanych długouchymi, przybyła na Wyspę z Ameryki Południowej. Mają o tym świadczyć uprawy słodkiego ziemniaka znajdujące się na wyspie, podania mieszkańców, jak również cechy wyglądu dawnych mieszkańców wyspy, wynikające z posągów. Heyerdahl doświadczalnie dowiódł możliwości przepłynięcia z Ameryki Południowej do Polinezji tratwą Kon-Tiki. Według podań, arystokratyczni długousi w trakcie powstania ciemiężonej ludności pochodzenia polinezyjskiego (tzw. krótkousi) zostali prawie zupełnie zgładzeni podczas wojny domowej, która rozegrała się po 1722 r. – odkrycie wyspy przez Holendrów, a przed 1773/1774 – lądowanie Jamesa Cooka. Późniejsze badania nie wykazały powiązań genetycznych współczesnych mieszkańców Wyspy Wielkanocnej z mieszkańcami Ameryki Południowej, co jednak biorąc pod uwagę całkowitą zagładę „długouchych” niekoniecznie musi całkowicie podważać teorię Heyerdahla.
Kontakt Europejczyków z wyspą rozpoczął się w niedzielę wielkanocną 1722 roku, gdy Holender Jacob Roggeveen odkrył na wyspie 2000-3000 mieszkańców, jakkolwiek cywilizacja ta mogła wcześniej dochodzić do 10000-15000 mieszkańców. Taki spadek liczby mieszkańców spowodowany został przez wyczerpanie naturalnych zasobów wyspy oraz ścięcie wszystkich drzew. Według podań ustnych w wyniku tego doszło do walk oraz kanibalizmu z powodu braku żywności. Inna koncepcja mówi, że populacja mieszkańców była stabilna, a przyczyną kłopotów żywnościowych i wyginięcia lasów był nadmierny rozwój populacji szczura polinezyjskiego. Do połowy XIX wieku wielkość populacji odbudowała się do poziomu ok. 4000, aby w ciągu 20 lat, w wyniku wywożenia tubylców do pracy niewolniczej w Peru oraz Chile, znów zmniejszyć się do 110 mieszkańców w 1877 r. W tym czasie mieszkańcom narzucono wyznanie katolickie. Po interwencjach, m.in. biskupów chilijskich, zaprzestano wywożenia mieszkańców, tym którzy przeżyli niewolniczą pracę pozwolono wrócić, lecz niestety większość z nich zmarła w wyniku epidemii grypy.
W 1888 r. wyspa została przyłączona do Chile przez Policarpo Toro. W roku 1982 odnotowano znaczny wzrost ilości ludzi i liczba ta wynosiła 1936 osób. Jest to spowodowane przede wszystkim migracją Europejczyków na wyspę.
Na wyspie znaleziono drewniane tabliczki pokryte pismem, zwanym rongorongo, które nie zostało odczytane. Miejsce to znane jest przede wszystkim z około 900 kamiennych posągów, zwanych moai stawianych na kamiennych platformach ahu. Stanowią one najbardziej znane osiągnięcie cywilizacji polinezyjskich mieszkańców wyspy. Większość z nich została wykuta w tufie wulkanicznym pochodzącym z wulkanu Rano Raraku przy pomocy narzędzi z bazaltu. Kamieniołom, w którym obrabiano materiał, porzucono nagle. Świadczą o tym niedokończone posągi. Przeznaczenie tych obiektów nie jest dotychczas znane. Powstało na ten temat wiele teorii, mówiących o posągach jako wyobrażeniu bóstw, czy przodków. Nie wiadomo też, jak przemieszczano ciężkie bloki kamienia. Prawdopodobnie używano do tego drewnianych płóz. Moai wycinano kamiennymi narzędziami ze skały wulkanicznej. Polinezjaniści zgodnie przyjmują, że budowa posągów została przerwana nagle w XVI wieku. Powodem było prawdopodobnie przeludnienie wyspy, klęska głodu i wybuch walk międzyplemiennych, ale czy tak było naprawdę – tego nie wiemy. Drzewa obecnie rosnące na wyspie – eukaliptus i akacja, mają ok. 50 lat i zostały przywiezione z Chile. Kiedyś znajdowały się tutaj lasy tropikalne, ale tubylcy prawdopodobnie doszczętnie je wycięli budując łodzie, domy i transportując moai. Spowodowało to wyjałowienie gleby i klęskę głodu. Klimat na wyspie jest klimatem morskim podzwrotnikowym, najcieplejsze miesiące lipiec i sierpień, najchłodniejszy luty, najwięcej deszczu przynosi kwiecień. Oto filmy dotyczące Tajemnicy Wyspy Wielkanocnej, które znalazłam dla Państwa i gorąca polecam. Dlaczego? Ponieważ pokazują nam, jak cywilizacja licząca około 12-15 000 ludzi potrafiła zniszczyć samą siebie. W pierwszym etapie rozwoju można powiedzieć, że była w pewnym sensie genialna, ale z niewiedzy i w bezsensownej rywalizacji wycięto tropikalne lasy, które pokrywały tę wyspę, stąd też wyemigrowały z niej ptaki, jak również ryby i człowiek sam sobie zgotował zagładę, poprzez swoją działalność doprowadził do ekologicznej katastrofy na wyspie. Wiele czasu upłynęło, zanim znowu na wyspie pojawiły się ptaki, ale tym razem przypłynęli też ludzie z Zachodu, którzy porywali mieszkańców wyspy i sprzedawali ich jako niewolników. Na wyspę powróciło tylko 111 mieszkańców, ale tych zniszczyły choroby przywleczone z Zachodu. W ten sposób, poprzez zniszczenie własnego środowiska, uległa zagładzie cząstka cywilizacji. O tym właśnie są te filmy, które dla państwa znalazłam. Warto poświęcić kilka chwil i pomyśleć nad tym, co sami sobie robimy, wycinając w pień lasy tropikalne w dorzeczu rzeki Amazonki. Jesteśmy na bardzo dobrej drodze, aby zginęła kolejna część ludzkości.
Ze względu na dzisiejsze święto, może warto zastanowić się głębiej, ku czemu zmierzamy?
http://www.youtube.com/watch?v=5DBTtC4J0OY&NR=1
http://www.youtube.com/watch?v=DNkS1zuAQyw&NR=1
http://www.youtube.com/watch?v=WbPoebPPCGo&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=PW2D3xZSUYs&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=IX-LQ_pCEHQ&NR=1
http://www.youtube.com/watch?v=fTyysGbWz-Q&NR=1
Pomimo wszystko życzę Wszystkim wesołych, szczęśliwych i radosnych Świąt Wielkanocnych!
Wasza Jadwiga